2010

Een eerste rondleiding

Op vrijdag 28 mei 2010 werd er cava geklonken onder de linde van Borovnica!

Borovnica, letterlijk de blauwe bosbes, is een gehucht in de buurt van Tolmin. Of zoals ze het graag in het toeristenbureau uitkraaien: gelegen aan de zonnige kant van de Alpen. Klein detail: hier geen enkel blauwe bees te vinden. Borovnica is afgeleid van Bvrnica wat tolweg betekent. Daar gaan dus onze wilde fantasieën over blauwebezenconfituur en blauwebezentaart …

Ons plek: het oude huis, de stal de droogschuur en ne serieuzen lap grond!

Het oude huis: charme, oude schatten, groot, … Maar ook: vochtplekken, een krakend dak en afschilferende muren! Onze renovatiecenten houden we voor “de stal”. Ondertussen maken we de beneden leefbaar voor onszelf en richten we de badkamer en living / slaapkamer in met de schatten des huizes!

Echt typisch Sloveens is de droogschuur die al snel tot werkplaats werd omgetoverd.

Rondslenteren in onze tuin

En tussen onze vier moestuinen door ziet het er op Borovnica zo uit:

Verhalen uit de Blauwe Bees

Vlak voor we onze Blauwe Bees kochten, vroeg de eigenaar ons of hij “den brol” in het huis en de stal moest opruimen. Kramp in ons maag … “nee, laat alles maar gewoon staan.”

Sinds 1860 leven hier drie generaties Klinkov en “hunne brol” vertelt ons vanalles over hun leven. Van de ene dag op de andere wordt hún gerief het onze. Al kuisend, opruimend, snoeiend en afstoffend lezen we het huis en de tuin. Hier volgt een greep uit de schatkamers en verhalen van de Blauwe Bees!

In het kleine kamertje op de eerste verdieping vinden we niet alleen krulspelden en parfum, maar ook een stoffige bibliotheek. Samen met Erik, onze buur, bekijk ik de boeken, tijdschriften, schoolschriftjes en stripverhalen. Deze kast bevat zowat de hele Sloveense geschiedenis! Tot WOI was Slovenië deel van het Oostenrijks Hongaarse Rijk. De boekenkast bewaart zelfs van die tijd boeken. Tussen WOI en WOII viel de streek onder streng Italiaans bewind. Sloveens spreken was verboden, dus van die periode enkel Italiaanse modeblaadjes en romans in de bib. Na WOII komt Tito op de proppen: Italianen buiten en alles Slaven in 1 groot communistisch Yoegoslavisch rijk. De boekenkast blijkt over de lopen van pro communistische lectuur. Één van de Klinkovs werd als partizanenstrijder beloond met een gesigneerd boek. Het openbreken van de gesloten Sloveneense greenzen in de jaren 80 vertaalt zich in de boekenkast in Dickens, Hemmingway en consoorten. De hele geschiedenis en ook welke positie de vorige generaties daarin innamen, zit allemaal opgeborgen in dat kleine kamertje op onze eerste verdieping!

Dat het drie generaties boeren zijn die hier geploeterd en gezwoegd hebben, is al snel duidelijk. Overal in huis liggen plasiek zakjes met schroefjes, darmpkes, tandwielen “za traktor” (voor de traktor). Vóór de komst van die traktor was ‘ t hier nog harder labeur. In de stal vinden we zeisen, rieken, stukken van houten karren, zelfgemaakte houten ladders, gevlochten manden om hooi op de rug te zeulen, grote houten zeven, …

Hun harde werk en zorg voor het land werpt in de tuin letterlijk zijn vruchten voor ons af. Al snoeiend en maaiend ontdekken we rozebottels, kruisbessen, noten-, pruimen, appel- en perenbomen.

En wie op den Sloveense buiten “peer” zegt, zegt schnaps! Getuige daarvan de handmatige fruitpersmachine, de grote houten vaten en de onuitputtelkijke voorraad schnapsglazekes om bezoekers te trakteren.

Tot slot een laatste juweeltje: de houtoven in de keuken die tegelijkertijd de leefruimte verwarmt. Typsich Sloveens, net als het bijhorende dat ik onder luid gejuich terugvond in de keukenkasten: “gebak, uw trots” (Sloveens bakboek), een testomat (spuit om verschillende vormen van koekjes te maken) en een handgemaakt schortje met alle fronsjes waar een mens maar van dromen kan.

Dit verhaal stopt niet na drie generaties. Al deze en nog andere schatten krijgen hier een plaats of worden gebruikt. We willen de draad van dit verhaal op onze eigen manier oppikken, verderzetten en doorvertellen. Uit noodzaak of uit vrije wil, dit verhaal van dichtbij de natuur te leven gaat verder!

Vlierbloesemsiroop

eel kans dat als je nu bij Slovenen op de buiten op bezoek gaat, ze je een glaasje zelfgemaakt vlierbloesemsap aanbieden. En evenveel kans dat je nadien het gevoel hebt dat je mond dichtplakt van de tonnen suiker die ze gebruikten …

Gelukkig is mijn buurvrouw ook niet zo suiker-minded en kreeg ik van haar volgend recept:

Maak een siroop van 3 liter water en 1,5 kilo suiker (suiker en water samen aan de kook brengen en laten afkoelen). Als de siroop afgekoeld is, laat je daarin 30 bloesems 24 uren trekken. Na 24 u voeg je het sap van 3 citroenen toe. Zeef de siroop en doe het in gesteriliseerde bokalen.

Oproepke: spaar vanaf nu glazen flesjes met kruk of schroefdop en krijg in ruil een flesje huisgemaakte vliersiroop!

De bloesems worden ook gebruikt om thee van te maken. Onze familie Fleder op zolder kreeg er een paar lijnen vlierbloesems als gezelschap bij!

Verwondering in de tuin

Ik weet niet of het een algemeen verschijnsel is , maar ’t kweken van groenten en fruit wekt verwondering op. Altijd een beetje gevreesd dat de wetmatigheid van zaad-kiem-plant-vrucht onze tuin zou overslaan. Maar elke avondwandeling worden we verbaasd door die mysterieuze energie die de natuur ook in onze tuin rondstrooit!

De kiemplantjes doen het goed, de planten krijgen bloemen en hier en daar is er zelfs al een vrucht te zien!

Verwondering en dankbaarheid ten top als we de eerste keer oogsten:

We teren niet alleen op moeder natuurs energie; we voegen er met veel plezier de onze eraan toe. De tuin was redelijk overwoekerd en snakte naar licht en lucht. Gewapend met zeis, riek en snoeischaar moet het lange gras en de klimplanten eraan geloven!

Waddisda??

“Waddisda??”

Dé vraag die al kuisend en opruimend door huis of stal weergalmt. We komen hier af en toe dingen tegen die ons onze wenkbrauwen efkes doen fronsen. Als we echt niet weten waarvoor een voorwerp zou kunnen gebruikt worden, etalleren we het goed in ’t zicht voor ons huis. Elke week passeert er wel iemand met voldoende levensjaren die zich nieuwsgierig over onze schatten buigt en ons haarfijn het “wat, waarom en hoe” van het voorwerp kan uitleggen.

Volgende 2 raadsels werden onlangs opgelost:

Raadsel 1

Vraag:

Wat heeft er in die fles gezeten en waar is de tsjoep dervan?? (let ook links op Draakje dat we van zolder haalden …)

Antwoord:

Die kanonnen van flessen (want we hebben zo drie stuks) worden gebruikt om schnaps of appelazijn in te maken. Omdat deze goedjes gisten en bruisen horen er geen echte doppen bij, maar worden ze afgesloten met een lapje stof. De vraag hoe je die flessen deftig proper krijgt, bleef tot nu toe onopgelost: uitkuisen met azijn en zo leverde niks op … Tips welkom!

Mojca, onze buurvrouw gaf me een recept voor appelazijn en ik ging direct aan de slag met een paar gewone wijnflessen. De zure appels in stukjes snijden, het klokhuis verwijderen. De flessen worden met 1/3 appels gevuld, 2/3 water en 1 lepeltje suiker. Met een lapje stof worden de flessen afgesloten en op een zonnige plek gezet. De eerste week moet je elke dag de flessen even schudden. Derna laat je het spul gisten en brubbelen tot het naar appelazijn smaakt (sorry, buurvrouw kon geen preciezere instructies geven!). Als de azijn klaar is, worden de appels eruit gezeefd, gekruid (met basiclicum of rozemarijn) en in flessen met kurk bewaard.

Raadsel 2:

Vraag: een paardenkam?

Antwoord: neje, een vruchtenplukker! We bevestigen er een zakje en een lange stok aan en ik vlieg de boomgaard in! Eindelijk een oplossing gevonden voor al die pruimen die veel te hoog in de boom hangen! Met veel geroep, gebrul en gejuich pluk/vang/mep ik de eerste vroege sleedoorn (dit is een autochtone variant van de pruim) uit onze bomen.

Resultaat: te veel sleedoorn om allemaal op te eten, dus draai ik er confituur van! (Groot)moeders genen laten me niet in de steek … Per kilo fruit een halve kilo suiker, pruttel-pruttel et voila: de eerste potjes confituur staan te blinken in onze kelder!

En dan nog dit uitsmijtertje:

Zomer op de heuvel

Begin van de zomer: stal leeggemaakt, huis opgeruimd en logeerkamer opgeblonken. Klaar om familie en vrienden op onze heuvel te verwelkomen!

Wie er ook komt, bijna niemand ontsnapt aan volgende Blauwe Bees-fenomenen:

* douchen in onze stal

* goudgebakken fish polenta-sticks

* onze “achtertuin”: de beruchte panorama-wandeling

* om klokslag 21u ons Cindy (relmuis) op de electriciteitsdraad zien balanceren

* genieten van ons bankjes-uitzicht

* de reeën van RM

* ons gekraai over het blauw van de Soča

* vers geoogste groenten en fruit op het (veggie) bord geserveerd krijgen

* proeven van de schatten uit de “hrm” (kelder): zelfgemaakte siropen, confituur, thee, …

*meedromen over hoe de Blauwe Bees verbouwd zal worden tot een gastenverblijf

*op aanraden van Mathieu samen pizza/gnocchi/ijsjes gaan eten in Tolmin

Naast deze “verplichte kost” was elk bezoek anders/verrijkend/intens en ook gewoon kweniehoetof dat mensen nieuwsgierig zijn naar onze plek!

Onze bezoekers:

* “logeren bij Belgen in Slovenië”: Liesbet en Wim mogen zich letterlijk de allereersten noemen!

* Bert en Marieke doen op weg met hun zwerfwagen naar Iran een tussenstop bij ons. Heel gezellig en relax!

* Koen en de Belgische delegatie op bezoek

* Bram en Elien: geen sla gewassen, wel dak-hulp!

* Ilse met treinkaartje Gent-Podmelec

* bergmarmotten Freya en Filip keurden onze bergen goed! Ze kregen de electriciteit-primeur want in augustus legden we electriciteit in ’t oude huis.

* de ouders van Els komen de sfeer in en rond de heuvel opsnuiven en waren getuige van het repareren van de schouw in ons oude huis.

* de ouders van Mathieu sluiten ons bezoekersrijtje af. Lekker eten, streek verkennen en verbouwingsplannen bekijken!

 En tot slot van de zomer dit bezoek:

Oogsten!

De groentenafdeling van de supermarkt lopen we deze zomer niet zonder enige fierheid straal voorbij.

Een greep uit ons assortiment dat rechtstreeks van de tuin op ’t bord komt:

Herfst in de tuin

Zonnebloemen en bonen worden gedroogd. De laatste tomaten, courgettes en komkommers zijn geoogst!

Herfst is het seizoen om alles wat de voorbije zomer voor lekkers zorgde te soigeren. De oude garde fruit-en notenbomen worden gesnoeid en de nieuwkomers (nectarine, kers en hazelnoot) worden met beide voeten in de grond gezet.

Els maakt de veldjes everzwijngewijs onkruidvrij en dekt iedereen toe met een deken van bladeren en gras. Slaap zacht en tot volgende lente!

Als de bladeren vallen …

… wordt het frisser in ons Blauwe Bees en smijten we ons (letterlijk en figuurlijk) op onze houtoven. Plezier in keuken en living:

… halen we onze rugzakken boven en doen een bergtocht in onze achtertuin. Voor de Blauwe Bees bekenden: op de bergkam die je ziet liggen vanuit Sela (cfr panoramaroute). We gaan der niet veel woorden aan vuil maken, foto’s zeggen genoeg!

… komen we tot meer gedetailleerde plannen voor de renovatie van onze Blauwe Bees!

… valt tot slot ook het dak van onze stal!

Wit

Het witte dekbed maakt het in Borovnica stil en mooi. Maar het cadeautje van Miss Winter is ook behoorlijk fris en legt ons actieve buitenleventje abrupt stil. De regenperiodes in de herfst waren een goeie oefening in “hoe lopen we de muren niet op bij  slecht weer”. Deze oefening komt ons nu goed van pas en gaat ons (meestal) goed af.

Overdag houden we het vege lijf warm met: te voet naar Tolmin (=bib=warmte en internet), experimenteren met de nieuwe broodschep, camionet klaarmaken voor vertrek naar Belgie, uitgebreid koken, een schnapske drinken met de buren, … Ne mens krijgt daar overdag warm van!

Tegen de avond wordt ons terrein gevoelig verkleind tot een 3 m². We nestelen ons met een schaakbord, leesboeken, te stoppen kousen, renovatieplannen, Sloveense cursus, … op onze houtoven. De kunst is om van daar rechtstreeks het bed in te duikelen met een op de oven voorverwarmd donsdeken.

En zo glijden de winterse dagen zachtjes voorbij …

Tot plots: actie!  Met het vallen van de sneeuw … valt ook deel 2 van het dak van de schuur. Probleem van hoe we dat spel er zelf veilig af zouden kunnen halen is dus opgelost. En no panic: het dak ging sowieso gesloopt worden.